Hiện nay số lượng người bị bệnh trĩ đang ngày gia tăng. Câu hỏi mà nhiều người bệnh hay đặt ra đó là bệnh trĩ có tự khỏi được không? Bởi đây là căn bệnh phổ biến nhưng lại là bệnh lý ở vùng tế nhị nên rất nhiều người ngại đi khám. Dưới đây là giải đáp cụ thể thắc mắc của bạn.
Để
trả lời câu hỏi “Bệnh trĩ có tự khỏi không?”, đầu tiên, chúng ta cần hiểu rõ
căn bệnh này như thế nào, triệu chứng và cách chữa trị ra sao. Sau đây là thông
tin đầy đủ về bệnh trĩ, bạn có thể tham khảo.
Bệnh trĩ là gì?
Bệnh
trĩ không chỉ đơn thuần là bệnh của tĩnh mạch. Đây là các bệnh của một hệ thống
mạch máu từ tiểu động mạch, tĩnh mạch, thông nối động tĩnh mạch đến cơ trơn và
mô liên kết được lót bởi lớp biểu mô bình thường của ống hậu môn. Đám rối tĩnh
mạch nằm ở lớp dưới niêm được nâng đỡ bởi cấu trúc mô sợi đàn hồi.
Tình
trạng gia tăng áp lực thường xuyên như rặn đi cầu, kèm ứ máu liên tục sẽ dẫn đến
phình giãn và tạo các búi trĩ vào trong lòng ống hậu môn. Đồng thời càng lớn tuổi,
các cấu trúc mô liên kết nâng đỡ ngày càng bị suy yếu, các búi trĩ tụt dần ra
khỏi lỗ hậu môn dẫn đến trĩ nội sa.
Cả
nam lẫn nữ đều có thể bị trĩ, nhất là từ 30 đến 60 tuổi. Cứ 2 người trên 50 tuổi
thì có một người bị trĩ (ít nhất 1 lần trong một đời người).
Triệu chứng của bệnh trĩ
Các
dấu hiệu và triệu chứng của bệnh trĩ có thể bao gồm:
-
Chảy máu không kèm đau trong quá trình đi tiêu. Ban đầu có thể thấy một lượng
kín đáo máu đỏ tươi trên giấy vệ sinh hoặc trong bồn cầu. Chảy máu là triệu chứng
sớm nhất và thường gặp nhất. Về sau khi rặn nhiều thì máu chảy thành giọt hay
thành tia. Nặng hơn là khi ngồi xổm cũng chảy máu.
-
Ngứa hoặc kích thích ở vùng hậu môn do dịch nhầy từ sự bài tiết của niêm mạc ống
hậu môn.
-
Người mắc bệnh trĩ thường bị đau hoặc khó chịu, dao động từ không đau, đau ít đến
rất đau do nứt hậu môn, tắc hoặc nghẹt.
-
Người bệnh cũng có thể bị sưng vùng quanh hậu môn.
-
Người bị trĩ có thể có một khối nhô lên gần hậu môn, rát hoặc đau (có thể là
huyết khối tại búi trĩ).
Triệu chứng trĩ thường phụ thuộc
vào vị trí:
-
Trĩ ngoại gây khó chịu nhất, bởi vì vùng da trên búi trĩ bị kích thích và bị
loét. Nếu cục máu đông hình thành bên trong búi trĩ ngoại, cơn đau có thể xuất
hiện đột ngột và nghiêm trọng. Bệnh nhân có thể cảm thấy hoặc nhìn thấy một khối
nhô lên quanh hậu môn. Cục máu đông có thể bị hấp thu để lại vùng da nhăn nheo
gây ngứa và rát.
-
Trĩ nội thường không gây đau, ngay cả khi chúng xuất huyết (chảy máu). Người bệnh
có thể nhìn thấy máu đỏ tươi trên giấy vệ sinh hoặc nhỏ giọt vào bồn cầu nhà vệ
sinh. Búi trĩ thường không thể nhìn thấy hoặc cảm nhận được, và chúng hiếm khi
gây khó chịu. Trong lúc rặn đi cầu, phân khi đi ngang hậu môn có thể làm trầy
xước bề mặt búi trĩ và làm chảy máu. Trĩ nội cũng có thể bị sa ra ngoài hậu môn
tạo trĩ nội sa. Khi trĩ bị sa, nó có thể hấp thu một lượng nhỏ chất nhầy và
phân nên có thể kích thích gây ra ngứa, đau và rát. Lau liên tục để cố gắng giảm
ngứa có thể làm trầm trọng thêm vấn đề.
Phân loại bệnh trĩ
Trĩ chủ yếu có 2 loại, bao gồm trĩ
nội (internal hemorrhoids) và trĩ ngoại (external hemorrhoids).
Trĩ
ngoại: Khi búi trĩ xuất phát phía dưới đường lược (hay còn gọi là đường hậu
môn-trực tràng), được gọi là trĩ ngoại. Lúc này búi trĩ được phủ bởi lớp biểu
mô vảy (squamous epithelium) và nằm bên dưới lớp da bao quanh hậu môn.
Trĩ
nội: Nếu búi trĩ xuất phát phía trên đường lược thì được gọi là trĩ nội, và búi
trĩ được bao phủ bởi niêm mạc và lớp biểu mô chuyển tiếp (transitional
epithelium).
Phân loại bệnh trĩ dựa vào sự tiến
triển của búi trĩ còn nằm bên trong hay đã sa ra khỏi hậu môn.
-
Trĩ độ 1: Búi trĩ nằm hoàn toàn trong ống hậu môn.
-
Trĩ độ 2: Lúc bình thường trĩ nằm gọn trong ống hậu môn, khi rặn đi cầu búi trĩ
thập thò hay lòi ít ra ngoài. Khi đi cầu xong đứng dậy búi trĩ tự thụt vào
trong.
-
Trĩ độ 3: Mỗi lần đi cầu hoặc đi lại nhiều, ngồi xổm, làm việc nặng thì búi trĩ
lại sa ra ngoài. Lúc này phải nằm nghỉ một lúc búi trĩ mới tụt vào hoặc dùng
tay đẩy nhẹ vào.
-
Trĩ độ 4: Búi trĩ gần như thường xuyên nằm ngoài ống hậu môn.
Bệnh trĩ có tự khỏi được không?
Vị
trí của bệnh trĩ vô cùng nhạy cảm nên nhiều người tự ý điều trị hoặc mua thuốc
ngoài mà không thăm khám. Không ít người còn tự hỏi liệu bệnh trĩ có tự khỏi được
không.
Tuy
nhiên, đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có nghiên cứu, chưa có bằng chứng khoa
học nào ủng hộ cho quan điểm bệnh trĩ sẽ tự khỏi. Trên lâm sàng, bệnh trĩ cũng sẽ
không tự khỏi nếu người bệnh không áp dụng bất cứ biện pháp can thiệp hay điều
trị phù hợp nào.
Theo
các chuyên gia y tế, tùy vào từng cấp độ khác nhau của trĩ mà việc điều trị cần
được tiến hành với phương pháp phù hợp nhất. Tuy nhiên, khi trĩ hình thành, bệnh
nhân cần được thăm khám, chẩn đoán kỹ lưỡng rồi mới áp dụng biện pháp điều trị.
Trĩ không thể tự khỏi, hơn nữa, nếu sử dụng phương pháp điều trị không đúng, bệnh
có thể tiến triển nặng hơn và để lại biến chứng nguy hiểm.
Do
vậy, bất kể trong trường hợp nào, khi phát hiện hoặc nghi ngờ trĩ, bạn cần đến
ngay cơ sở y tế để khám và xử lý kịp thời. Trĩ là căn bệnh tái đi tái lại nhiều
lần nên bạn cần có phương pháp điều trị dứt điểm và hiệu quả nhất. Đồng thời,
người bệnh cần được tư vấn kỹ càng về chế độ chăm sóc, sinh hoạt để hạn chế sự
phát triển của búi trĩ.
Khi nào cần phải đi khám trĩ?
Người
dân ngay khi thấy có những triệu chứng bất thường như ngứa, đau rát, ẩm ướt hậu
môn, khó đi đại tiện và khi đi xuất hiện máu, cơ thể mệt mỏi,… chính là cơ thể đang
cảnh báo rất có khả năng bạn đang bị trĩ. Khi đó, bạn hãy tới ngay các chuyên
khoa tiêu hóa tại các bệnh viện hoặc cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và kiểm
tra kịp thời.
Các phương pháp điều trị bệnh trĩ
Điều trị trĩ nội khoa
-
Điều trị nội khoa được áp dụng cho trĩ độ I và đa số là trĩ độ II.
-
Ăn nhiều chất xơ: Những loại thực phẩm được khuyên dùng gồm ngũ cốc nguyên cám
(lúa mạch, lúa mì, gạo lứt, kê, lúa mạch đen, yến mạch,…); trái cây; rau củ;…
giúp tăng khối lượng phân, mềm phân. Người bệnh cũng nên bổ sung nhiều nước
(khoảng 2 lít mỗi ngày) để làm hỗ trợ tiêu hóa, làm mềm phân.
-
Tránh rặn khi đi vệ sinh giúp hạn chế sự sa trĩ. Người bệnh cần tạo thói quen
đi vệ sinh, nên đi đại tiện ngay khi có cảm giác, bởi việc nhịn khiến phân giữ
lại lâu trong trực tràng và hậu môn, trực tràng sẽ dần hấp thu trong nước,
trong phân, khiến phân khô cứng, ứ đọng và khó đi hơn. Còn việc cố rặn mạnh khi
đi vệ sinh sẽ tạo áp lực lớn lên tĩnh mạch ở trực tràng dưới, khiến búi trĩ
càng dễ chảy máu và phình to. Bệnh nhân nên tránh vừa đi đại tiện vừa đọc báo,
xem điện thoại, thiếu tập trung.
-
Hạn chế ngồi quá lâu: Người bệnh cũng cần hạn chế ngồi quá lâu, đặc biệt trên bồn
cầu, bởi điều này sẽ gây áp lực lên tĩnh mạch ở hậu môn, khiến bệnh trĩ nặng
thêm. Nếu do tính chất công việc, hãy cố gắng thường xuyên vận động, vừa hạn chế
bệnh trĩ, vừa tốt cho xương cột sống.
-
Ngâm hậu môn trong nước ấm ngày 2-3 lần, mỗi lần 10 phút. Dùng các thuốc đặt hậu
môn, các thuốc tăng cường thành mạch.
-
Thuốc điều trị trĩ: thuốc uống, thuốc mỡ và viên đạn được quảng cáo trên thị
trường để ngừa đau, chống chảy máu, chữa trĩ và các bệnh hậu môn trực tràng
khác, hiện nay một số thuốc vẫn bán trên thị trường như Ginkor Fort, Proctolog,
Daflon. Tuy nhiên, bệnh nhân không nên tự ý dùng thuốc nếu chưa có chỉ định của
bác sĩ, cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và xác định độ an toàn của các loại thuốc
được quảng cáo trên thị trường trước khi sử dụng.
Cách điều trị bệnh trĩ ngoại khoa
Can thiệp thủ thuật
-
Thắt dây chun là phương pháp thường được áp dụng với trĩ nội độ I và II (không
dùng cho trĩ ngoại). Bác sĩ sẽ báo trước cho bạn là khi trĩ rụng, từ ngày 6 đến
ngày 10 có thể bị chảy máu nhẹ. Nếu bạn bị đau, bí tiểu và sốt thì cần đến khám
lại để loại trừ một hội chứng nhiễm trùng của đáy chậu.
-
Tiêm xơ thường chỉ định cho trĩ độ I và độ II, nhất là cho bệnh nhân bị suy giảm
miễn dịch hoặc mắc bệnh đông máu. Thủ thuật tiêm xơ sẽ thực hiện bằng cách bơm
1 – 2 ml chất làm xơ, là phenol 5%, quinine, urea hydrochloride, polidocanol hay
natri tetradecyl sulfate, tiêm bằng kim dưới lớp niêm mạc của búi trĩ.
-
Quang đông hồng ngoại thường chỉ định cho trĩ độ I, II.
-
Đốt laser búi trĩ thường chỉ định cho trĩ độ II.
Can thiệp phẫu thuật
Theo
các bác sĩ, không phải trường hợp nào cũng cần cắt bỏ các búi trĩ. Trước tiên,
người bệnh cần tiến hành thăm khám, chẩn đoán chính xác bệnh lý để đưa ra
phương pháp điều trị thích hợp. Thông thường, cắt trĩ được khuyến cáo cho các bệnh
nhân ở cấp độ 3 trở lên, hay người có búi trĩ huyết khối, búi trĩ quá to, người
bị trĩ hỗn hợp với trĩ ngoại lớn gây ra chảy máu và đau đớn nhiều. Hiện nay có
các phương pháp điều trị trĩ phổ biến sau:
-
Phương pháp Ferguson: Phương pháp cắt trĩ Ferguson là một thủ thuật cắt trĩ cổ
điển, cắt khâu riêng biệt từng búi trĩ một giúp loại bỏ búi trĩ mà không làm ảnh
hưởng đến cấu trúc của hậu môn. Đây là phương pháp áp dụng được với hầu hết các
búi trĩ có chỉ định phẫu thuật và đòi hỏi bác sỹ chuyên môn cao cũng như trang thiết bị hiện đại.
-
Phương pháp Milligan Morgan: Đây là thủ thuật cắt trĩ bằng cách can thiệp và cắt
từng búi trĩ một chỉ để lại ở giữa các búi trĩ những mảnh da niêm mạc và khâu lại.
Đối với búi trĩ vòng, bác sĩ phải cắt thêm phần búi trĩ phụ. Với quy trình phẫu
thuật đơn giản, thời gian thủ thuật ngắn, tỷ lệ tái phát thấp (5-10% trong 5
năm) và chi phí rẻ, đây là phương pháp được nhiều bệnh nhân lựa chọn.
-
Phương pháp Longo: Dựa trên nguyên lý kéo búi trĩ trở lại vị trí bình thường,
áp dụng cho các bệnh nhân trĩ vòng hoặc trĩ độ 3,4. Bác sĩ sẽ sử dụng máy khâu
cắt hậu môn tự động, một thiết bị được thiết kế riêng để cắt – khâu khoang niêm
mạc kèm mạch máu phía trên đường lược (chỗ nối giữa phần cuối ống tiêu hóa và hậu
môn, phân chia trĩ nội và trĩ ngoại), kéo búi trĩ lên cao và đồng thời cắt phần mạch máu cung cấp đến búi trĩ, nhờ đó mà
các búi trĩ teo dần. Với phương pháp này
bệnh nhân ít đau đớn, phục hồi nhanh và không có vết thương hở hay biến chứng hẹp
hậu môn.
Nguồn: BenhTri.net